Tekirdağ F tipi rekora koşuyor!

Çağdaş Hukukçular Derneği, cezaevlerinde yaşanan insan hakkı ihlallerini yansıtan kapsamlı bir rapor yayınladı. Özellikle Tekirdağ F Tipi Cezaevi'nin insanlık dışı uygulamalarıyla adeta rekora koştuğu görülen raporda, cezaevlerinde en çok sağlık sorununun yaşandığına dikkat çekildi.

Çağdaş Hukukçular Derneği Cezaevi İzleme Komisyonu, Marmara Bölgesi'nde bulunan yedi cezaevinde, 30'a yakın avukat 100'e yakın tutuklu ve hükümlüyle görüşerek cezaevi koşullarını yansıtan rapor hazırladı. Yılın ilk ayında hazırlanan raporda, tutuklu ve hükümlülerin dış dünyayla ilişkileri, barınma koşulları, tedavi edilme hakkı, birbirleriyle ve idareyle ilişkileri, kendilerini geliştirecek ortamlara sahip olup olmadığı incelenerek, tutsakların neredeyse tüm haklarının askıya alındığını vurguladı.

Yapılan tespitlerle cezaevlerinde en büyük sıkıntının sağlık sorunları olduğu belirtilen raporda, tutuklu ve hükümlülerin, doktor muayenesine kelepçeyle çıktığı ve jandarmanın yanında muayeneye zorlanması gibi uygulamaların yapıldığı, itiraz eden hasta tutsakların muayene edilmeden cezaevine geri götürüldüğü kaydedildi. Halbuki Ağustos 2011'de "Üçlü protokol" olarak bilinen yönetmelikte köklü değişiklikler yapılarak tutuklu ve hükümlülerin doktorun yazılı talebi olursa kelepçe takılabileceği ifadesi bulunuyor. Bu uygulama hayata geçirilmediği gibi, hastahanelerde bulunması gereken muhafazalı muayene odalarının da oluşturulmadığı görülüyor. Son 10 yıl boyunca cezaevlerinde ölen insan sayısının 2000'i aştığı belirtilen raporda, acil müdahalesi yapılması beklenen hastaların dahi tedavisinin önlendiğine dikkat çekildi.

Cezaevi koşulları gittikçe kötüleşiyor

Son zamanlarda disiplin cezalarında artış yaşandığının vurgulandığı raporda, tutuklu ve hükümlülerin ailesiyle görüşme haklarının ıslah aracı olarak kullanıldığına dikkat çekilerek verilen disiplin cezalarının 8 yılı bulduğu ve infaz yakma olaylarının hayli yaşandığı belirtildi. Öte yandan cezaevlerinde adli tutukluların çalıştırıldığı işlikler olduğu, Edirne Cezaevi'nde bulunan mobilyaların üretiminin başka bir hapishanede yapıldığı ve Adana'da da açık hapishanede hükümlülerin tarım ürünlerinde çalıştırıldığı kaydedildi.

Tekirdağ F Tipi rekora koşuyor!

İnsanlık dışı uygulamalarıyla adeta rekora koşan Tekirdağ F Tipi 1 ve 2 no.lu cezaevlerinde ihlallerin en şiddetli halinin uygulandığı ortaya çıktı. Tekirdağ F tipinde ağırlıklı olarak siyasi tutuklu ve hükümlüler bulunurken, açık görüş haftasında sohbet hakkının uygulanmadığı, telefonla görüşmede isim-soyisim söyleterek tekmil dayatmasının yapıldığı, usulsüz aramalara karşı çıkan tutsaklara süngerli odada işkence yapıldığı ve süresiz açık görüş cezalarının verildiği raporda yer aldı. Ayrıca, avukatlara gönderilmek istenen mektupların dahi açık verilmeye zorlandığı ve kötü muamele gören tutsakların haklarında dava açılarak ceza aldıkları ve infaz koruma memurlarının ise noter gibi çalıştıkları kaydedildi.

Revir muayeneleri sadece iki gün

En çok sağlık sorunlarına dikkat çekilen raporda, Tekirdağ Devlet Hastahanesi'nde doktorların yüzeysel tedavi ettiği ve sadece ağrı kesici vermekle yetindiği belirtilen raporda, cezaevinde farenjit, kas ve iskelet problemlerinin ağırlıklı olduğu ve yemekler kötü olduğu için bağırsak problemlerinin yaşandığı kaydedildi. Epilepsi hastası bir tutsağın, sabah saatlerinde kötüleşmesi nedeniyle ziyaret saatinin değiştirilmesini talep ettiğini ancak cevap olarak 1 ay açık görüş ve 6 ay kapalı görüş cezası verildiğine dikkat çekildi. Ayrıca tutuklu ve hükümlüler, revir muayenelerinin pazartesi ve perşembe öğleden sonra ile sınırlandırıldığını, reçetelerden 3 lira reçete bedeli alındığını, ilaçlara da para ödemek zorunda kaldıklarını belirtti.

Kaloriferler yanmıyor, sıcak su verilmiyor

Tutuklu ve hükümlüler, cezaevine gelirken ring aracında fiziksel darp ve şiddete maruz kaldıklarını, girişte çırılçıplak aramaya tabi tutulduklarını, karşı çıkınca elbiselerin yırtılarak darp edildiğini ardından havasız ve pis bir müşahade odasında üç gün tutulduklarını ve geçince hücrelere inşaat, pislik içinde bulduklarını belirttiler. Ayrıca kaloriferlerin yanmadığını söyleyerek hücrelerin çok soğuk olduğunu anlatan tutsaklar, sıcak su verilmediğini verilse de binbir bahanelerle hücrelere ulaşmadığını, mutfak lavabosu olmadığı için bulaşıkları banyoda yıkamak zorunda kaldıklarını, yemeklerin çok yağlı olduklarını kaydettiler.

İdareye yapılan başvurulara cevap gelmiyor

Revire, adliyeye, görüşe götürüp getirilirken yaşanan en ufak tartışmada süngerli hücreye konulduğunu anlatan tutuklu ve hükümlüler, idareye verilen dilekçelerin sadece sayımda ve ayakta alındığını, dilekçerin akıbetini ise öğrenemediklerini, cezaevi idaresine yapılan başvurulara cevap verilmediğini, kantindeki eşyaların fiyatlarının çok fahiş olduğunu, günlük gazete ve dergilerde beğenilmeyen haberlerin karalandığını, spor ve kütüphane haklarını kullanamadıklarını kaydettiler.

Haydar Ali Ak hala ihlal raporunda

Cezaevi müdürü Haydar Ali Ak'ın bazı tutsakları yumrukladığı da raporda yer alan ihlaller arasında bulunuyor. Avukatlar, geçtiğimiz yıl tutsaklara işkenceye varan muamelelerin sorumlusu olarak Tekirdağ F Tipi Cezaevi Müdürü Haydar Ali Ak hakkında suç duyurularında bulunmuştu ancak, herhangi bir iyiye gidiş yaşanmadı.

Tutuklu ve hükümlülerin maruz kaldıkları durumlar, kendi ifadeleriyle raporda yer aldı. Tekirdağ F tipi Cezaevi'nde kalan tutsaklardan yer verilen ifadeler şu şekilde;

"Müzisyen olduğum için bağlama, gitar, flüt gibi enstrümanlar istedim ancak, 'her hücreye yalnızca bir çalgı aleti verilebilir' gerekçesiyle sadece bağlama verdiler."

"Kantinden radyo aldım, fakat idare antenini söküp öyle verdi radyoyu. Ben de televizyon anteninin yarısını kırıp radyoya taktım. İdare usulsüz anten kullanımından ceza verdi."

"Bel kayması rahatsızlığım nedeniyle revire çıktım, doktor sırt minderi yazdı. Ancak müdür, 'normal yastık alsın' diyerek sırt minderi verilmesine izin vermedi."

"A Blok ile C Blok arasındaki iletişim paralı posta ile sağlanıyor. İdare mektubumu postaya veriyor ve postacı tekrar mektubu getiriyor."

"Ailesi uzakta olanlar, yakın olabilecekleri hapishanelere sevk istediklerinde itirafçı olmaları isteniyor. Yani tutuklu veya hükümlü itirafçı olmayı kabul ederse sevk isteği yerine getiriliyor."

Hücrede 10 kitaptan fazla bulundurmak yasak

Edirne F tipi Cezaevi'nde, cezaevi görevlilerinin nedensiz sebeplerle hücrelere saldırdığı ve tutsaklara "Memura yakışıksız davranmaktan" disiplin cezalarının verildiği, hücrede 10 kitaptan fazla bulundurmanın yasak olduğu kaydedilen raporda, tutuklu ve hükümlülere uygulanan temel hak ihlallerinde farklılık bulunmuyor.

Kocaeli 1 no.lu ve 2 no.lu Cezaevi'nde ise, BirGün, Radikal, Cumhuriyet gibi yayınların verilmediği, AKP'yi eleştiren mektupların, "kurum güvenliğini tehdit etme" gerekçesiyle el konulduğu, radyoların hoparlörlerinin söküp verildiği, renkli boya ve kalemin yasak olduğuna dikkat çekildi. Raporda, Kocaeli cezaevinde bulunan tutsaklar ile birlikte Maltepe Hapishanesi ve Bakırköy Cezaevi'nde kalan tutuklu ve hükümlülerin, revire çıktıklarında doktorların üstünkörü muayenesine, yeterli sıcak suyun verilmemesine ve disiplin cezalarına maruz kaldıklarına yer verildi.

(soL - Haber Merkezi)