Abant'tan zorunlu din dersi çıktı

Yeni anayasa tartışmaları sürerken, Fethullah Gülen'e yakınlığıyla bilinen Abant Platformu da bu kapsamda toplandı. 9-11 Mart 2012 tarihleri arasında yapılan 26'ncı Abant Toplantısı'nın ardından sonuç metni açıklandı.


Sonuç metni; yurttaşlık ve kimlikler, anadilde eğitim, yerel yönetimler ve cumhurbaşkanının yetkileri gibi konuların yanı sıra din ile ilgili talepleri içeriyor. Metinde, kamusal hizmetlerde türban serbestisi, şu ifadeyle önerildi: "Hiç kimse dinî inançlarından ve ifadesinden dolayı eğitimde, çalışma hayatında ve kamusal alanda ayrımcılığa uğratılmaz."

Diyanetin vakıf statüsüne kavuşturulması önerilen metinde, "isteğe bağlı inanç vergisi" uygulaması talep edildi. Metinde, her inanç grubu için diyanet benzeri bir kurum oluşturulması da gündeme getirildi.

Sonuç metninde, zorunlu din derslerinin ise devam etmesi gerektiği vurgulandı. Metinde, "Nesnel ve çoğulcu din kültürü ve ahlak dersleri zorunlu olmalıdır" denildi.

Abant Platformu'nun özellikle din alanında yapılacak değişikliklere ilişkin talepleri şöyle:

İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ VE DİYANET

Metinde, aşağıdaki dört maddenin tartışıldığı ve ağırlıklı olarak ilk 3 maddenin benimsendiği belirtildi:

- Hiç kimse dinî inançlarından ve ifadesinden dolayı eğitimde, çalışma hayatında ve kamusal alanda ayrımcılığa uğratılmaz.
- Diyanet, tamamem bağımsız vakıf statüsünde olmalı, diğer inanç grupları da devlet katkısı ile aynı şekilde vakıflar kurmalıdır.
- Diyanet, isteğe bağlı inanç vergisi ile finanse edilmelidir. Farklı inanç grupları için de benzer kurumlar kurulmalıdır.
- Diyanet'in mevcut durumu devam etmeli, diğer inanç gruplarına da hizmet verilmelidir.

DİN DERSLERİ

Metinde, aşağıdaki üç maddenin tartışıldığı ve benimsendiği belirtildi:

- Anayasada bu konuda hiçbir madde olmamalıdır.
- Nesnel ve çoğulcu din kültürü ve ahlak dersleri zorunlu olmalıdır. Din eğitimi dersleri seçmeli olmalıdır.
- Farklı içeriklerde eleştirel düşünceyi ve çoğulculuğu geliştiren seçmeli din kültürü ve ahlak bilgisi ders alternatifleri olmalıdır.


KİM NE DEDİ?
Abant Platformu'nun en tartışmalı oturumlarından biri "İnanç Özgürlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Din Dersleri" başlıklı oturumuydu.

İSAM Başkanı Prof. Mehmet Akif Aydın: Ben, yeni anayasada da şu anki Diyanet İşleri Başkanlığı sisteminin korunması gerektiği kanaatindeyim. Gerekli kıstaslara uyularak müfredat hazırlandığı sürece ben din kültürü ve ahlâk bilgisi derslerinin, toplumsal barışa da katkı sağlayacağını düşünüyorum.

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. İştar Gözaydın: Diyanet İşleri Başkanlığı'nın reel politiğe uygun bir kurum olduğu kanaatindeyim.

Fatih Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. İhsan Yılmaz: Muhafazakârlar niçin Diyanet'i böyle savunuyor anlamıyorum. Ulema tarihte ne zaman devlet memuru oldu ki bunu içtihatmış gibi savunuyoruz? Memur olmamak için işkence gören alimleri ne çabuk unuttuk?

Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Rober Koptaş: Çözümün, laiklik perspektifiyle de daraltıldığını düşünüyorum. Dinler binlerce yıldır var. Laiklik 200 yıldır var. Tek tipleştirici bir laiklik anlayışıyla değil, adil ve eşitlikçi bir sistem tartışılmalı.

Yazar ve eski milletvekili Reha Çamuroğlu: Yeni anayasanın ruhu, küstahlığı kaldırmaz. Nefret suçlarına göndermelerde bulunmak faydalı olabilir. 'Gönüllü din vergisi' sistemi düşünülebilir.

 

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Başkan Yardımcısı Cemal Uşşak: Rober'i de, Mihail Vasiliadis'i de kapsayacak bir kuruma ihtiyacımız var. Osmanlı'nın son dönemindeki Şer'iye ve Evkaf Vekaleti, Alevileri de içine alıyordu. Devlet hazinesinden değil vakıflardan finansman sağlanıyor. Çözüm, bu kurumların vakıf şeklinde düzenlenmesidir.

Abant Platformu toplantısında kimler vardı?

Gülen cemaatine yakınlığıyla bilinen Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın Abant toplantılarının sürpriz konukları CHP Genel Başkan Yardımcısı Erdoğan Toprak ile Parti Meclisi üyesi olan aynı zamanda Fethullah Gülen'i öven sözleriyle tanınan Muhammet Çakmak oldu. Toplantıya ayrıca Ufuk Uras, BDP'li Altan Tan gibi isimler de katıldı. Abant Platformu tarafından gerçekleştirilen "Yeni Anayasa'nın çerçevesi" başlıklı toplantıya katılanların bazıları şöyle:

Meclis Başkanı Cemil Çiçek, TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu üyeleri AKP'li Prof. Mustafa Şentop ve BDP'li Altan Tan, Prof. Deniz Ülke Arıboğan, AKP Amasya Milletvekili Prof. Naci Bostancı, Prof. Yusuf Şevki Hakyemez, Prof. Eser Karakaş, Prof. Fuat Keyman, Prof. Mustafa Koçak, Prof. Haluk Çeçen, Prof. Bekir Parlak, Fatih Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Osman Kaşıkçı, Today's Zaman Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş, Aksiyon Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Bülent Korucu, gazeteciler Nazlı Ilıcak, Herkül Millas, Leyla İpekçi, Ümit Fırat, Ümit Kardaş, Belma Akçura, Oral Çalışlar, Tarhan Erdem, eski DP lideri Süleyman Soylu, eski milletvekilleri Ufuk Uras ve Reha Çamuroğlu, Yeni Anayasa Platformu üyesi Av. Mehmet Uçum, Mazlumder Başkanı Ahmet Faruk Ünsal, Vakıflar Meclisi Rum Cemaati üyesi Laki Vingas, Rumca yayımlanan Apoyevmatini Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mihail Vasiliadis, Yüzleşme Derneği Başkanı Cafer Solgun, Hak ve Özgürlükler Partisi Genel Başkan Yardımcısı Kemal Burkay, Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Rober Koptaş, eski MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş.

Bir Gün